Sait Çetinoğlu: Ermeni Soykırımının Final Bilgileri, Belgeler ve Tanıklıklar: Naim Efendi’nin Hatıratı ve Talat Paşa Telgrafları
Mütarekenin hemen sonrasında Soykırımın ikinci safhasının yaşandığı topraklardaki bilgileri ve belgeleri paylaşan sevkiyat memuru Naim Efendi’nin Hatıratı, Taner Akçam tarafından Krikor Gergeryan Arşivinde izi sürülerek, Arşiv bilgileri eşliğinde tekrar günümüze taşınmıştır. Akçam’ın Naim Efendi’nin Hatıratı ve Talat Paşa Telgrafları[i] başlıklı son çalışması, Aram Andonyan’ın[ii] Meskene günlüklerindeki sözleriyle: hiçbir şey için ...
Sait Çetinoğlu: Geçen Asrın Başında Osmanlı Lazistanında Sosyal, Ekonomik ve Kültürel Yapı
Rus-Sovyet Doğu araştırmaları ekolunun en önemli temsilcilerinden, özellikle Kafkas halklarının tarihi, kültürleri ve dillerine ışık tutan, Sözlüklü Çan (Laz) Dili Gramerinin yazarı bilim insanı Nikolay Yakovleviç Marr'ın geçen yüzyılın başındaki Lazistan yolculuğu ile ilgili araştırma ve gözlemlerini kapsayan Türkiye Lazistanı’na Yolculuk (İzlenimler ve Gözlemler) adlı raporu[i] bir asır öncesi Laz ...
Sait Çetinoğlu: Ermeni mallarının müsaderesi ve Mardin’de Mülkiyet değişimi
Mardin’de Hıristiyan mallarının müsaderesi kırsal kesimde Süryaniler, kentsel kesimde de Ermenilerin malları ve birikimlerinin talanı ve müsaderesi şeklinde gerçekleşir. Bu bakımdan Hıristiyanların yerleşim bölgelerine göre farklılık gösterir. Süryanilerin Mardin kent merkezinde varlıkları yoktur. Süryani Ortodoks kilisesinin yayın organı Yeni Günışığı dergisinin Haziran 1998 tarihli 3. sayısında Süryanilerin Mardin kent merkezinde ...
Sait Çetinoğlu: ‘’TC’’ nin soykırımlar geleneği ve Pontos soykırımı
"Biz ancak ecnebi devletlerden çekinerek bizimle beraber yaşayan Hıristiyanları muhafaza edebildik. Ecnebi devletlerden korkmasaydık bütün Hıristiyanları, bilhassa Ermenileri, tek bir kişi bırakmayıncaya kadar katlederdik..."[i] Prens Sabahattin Varlık gerekçesini halkların soykırımı ve katliamları üzerinden inşa eden ‘’TC’ nin soykırımlar geleneğinden biride Pontos soykırımıdır. 19 Mayıs Pontos soykırımının yıldönümü olarak tarihe geçmiştir ...
Sait Çetinoğlu: Savaş Sonrası Osmanlı Basınında 1915 soykırımı (1918-1919)
Kasım 1918’den itibaren İttihat ve Terakki (İT) kabusu ve baskısının bir dereceye kadar kalkmasının üzerine gazeteler biraz nefes alabilmeleri üzerine sessizliği[i] bozmuşlar ve kaybedilen savaş, savaşın sorumluları, savaş içinde yok edilen Ermeni halkı, 20. Yüzyılın ilk büyük soykırımı ve bu soykırımın sorumluları üzerine yazmaya başlamışlardı. Gazeteler İT döneminde cereyan eden ...
Sait Çetinoğlu: 100 yıl mücadele insanlığın umudu oldu
Ermenistan’ın başkenti Yerevan, Ermeni Soykırımı’nın yüzüncü yıldönümü vesilesiyle geçen yıl birincisi düzenlenen ‘Soykırım Suçuyla Mücadele Global Forumu’na bu yıl da ev sahipliği yaptı. Dünyanın çeşitli ülkelerinden gelen akademisyenler, bilim insanları, sosyologlar, tarihçiler, toplumbilimciler, siyasi temsilciler ve insan hakları savunucularının katıldığı uluslararası forumun bu yılki oturumunda, soykırımdan kurtularak hayatta kalanlar ile ...
Sait Çetinoğlu: Kilikya’daki Ermenilerin kıyımı, ‘Türk popu’na nasıl malzeme oldu?
Adana’da 1909’da Ermenilere yönelik gerçekleştirilen katliamın ardından, öldürülenlerin anısına yakılan, Ermeni halkının duyduğu acıların bir feryadı olan Adana Ağıdı, bir Türk pop şarkıcısının elinde neye dönüştü? 1909 yılı Jön Türkler için bir dönüm noktasıdır. 31 Mart olaylarıyla Jön Türkler gerçek ajandalarını ortaya koymada eşsiz şans yakalamışlardır. Bu olaylarla diktatörlüklerini ortaya ...
Sait Çetinoğlu: Yok Edici ‘Varlık Vergisi’
“Varlık Vergisi” üzerinden 70 yıl geçti. Ancak kurbanlarının acıları dinmediği gibi, bu vergi ile ilgili çeşitli münasebetlerle savunmalar yapılmakta ve bu ırkçı vergi meşrulaştırılmaktadır. Bunlardan biri de Hasan Pulur’un konuya ilişkin yazısıdır. Bu konuda geniş bir literatür var, ancak bunlar oldukça zengin bilgiler taşımasına rağmen eksiktir. “Varlık Vergisi” arşivleri halen ...
Sait Çetinoğlu: Ermeni – Zaza/Alevi/Kızılbaş İlişkilerinde Tarihsel Bir Perspektif
Ermenilerin diğer Osmanlı toplumlarıyla olan ilişkileri aslında nüfus kayıtlarıyla tapu kayıtlarının karşılaştırılmasıyla çok net olarak ortaya çıkacaktır[i]. Bu karşılaştırma aynı zamanda Ermenilerin kurtarılma hikayelerinin de aynası olacaktır.[ii] Bu durum, Ermeni Soykırımının yüz yıllık karanlığa gömülmesinin yanında, Pontos, Helen ve Asuri – Süryani soykırımlarından tarihsel coğrafyalarında yüz yıldır söz edilmemesi ve ...
Sait Çetinoğlu: Devlette Süreklilik Gösteren Ruhu Üzerine
Topal Osman, 1. Dünya Savaşı öncesinde daha Türkiye savaşa katılmadan Rusya içlerinde karışıklık çıkartmak saldırılar, yağmalar ve soygunlar düzenlemek üzere Dr. Bahaeddin Şakir başkanlığında teşkil edilen Teşkilat-ı Mahsusa birliklerine katılan bir çete reisidir. 100 gönüllü ve Trabzon Cezaevinin kapılarını açarak topladığı 150 katil ve soyguncuyu ileve ederek oluşturduğu çetesi ile ...