SİİRT SANCAĞI

HAYATTA KALAN BERKHO AZOYAN’IN, SİİRT SANCAĞININ ŞİRVAN İMZASINDAKİ GINDZİK KÖYÜ KATLİAMLARIYLA İLGİLİ TANIKLIĞI

15 Ağustos 1916, İğdir

Bitlis’in Erun sancağındaki (5) Gındzik köyünden, Berkho Aloyan’ın (41, görgü şahidi) anlatımına istinaden:

Gındzik’in 55 hanesi ve 600 nüfusu, Surb Stepanos adında bir kili­sesi, iki su değirmeni, 800 koyunu, 600 sığırı vardı. Kilisede elyazması İnciller vardı. Eski bir elyazması belge de vardı. Aziz Meryem’in resmiy­le onu bir İngiliz konsolosu birkaç yıl önce götürdü. Kilisenin yakınında, mezarlıkta bulunan, iki arşın uzunluğunda ve dört karış genişliğinde bir taşın iki yüzünde çivi yazıları vardır’.

Köyün yıllık tüm geliri, 2.000 ölçü tahıl, 7.000 put ceviz, 20.000 bal­ya samandır. Günümüzde köy yakılmamış, fakat yıkılmıştır.

1914 Aralık ayında, Gmdzik’in 15-45 yaşları arasındaki tüm erkek­lerini askere götürdüler. Zamanında teslim olmayan askerlerin evlerini yakıyorlardı.

Ordu için Gındzik’ten zorla 300 ölçü buğday, 200 koyun, 100 put yağ, 200 çift çorap, 200 çuval ve 100 Osmanlı lirası götürdüler.

10 Haziran 915 tarihinde, hükümetin Mauser (küçük çap) tüfekleriyle donatılmış 400 Kürt, Mahmat Emin, Ahmat Khan (Fezkerun köyünden) ve Seyit Ali’nin oğlu S[ala]heddin liderliğinde, Gındzik’e saldırdı. Gın- dzik’in silahları bir ay önceden toplatılmış olduğundan dolayı, köylüler herhangi bir direnme teşebbüsünde bulunamadılar. Güruh Gındziklileri acımadan katletti. 7 yaşın altındaki erkek çocukları ve kadınları esir gö­türdüler ve hepsini de Bohtan Nehri’nde (Dicle) boğdular. Gındzik’ten sadece altı erkek ile on dört kadin ve çocuk kurtulmuştur. Kurtulanlar, günümüzde İğdir’dedir.

Derleyen: G.M. Nerkararyan

i Bitlis’teki İngiliz Konsolosu bu taşa 200 Osmanlı lirası fiyat biçmiş, fakat köyün papazı [Ter] Gorgiz vermeyi kabul etmemiştir.

E MA, fon 227, liste 1, dosya 423, yaprak 22, orijinal, el yazısı.