Kategori: Tarih

‘Paramazları görmezden gelmek, enternasyonalist bir tutum değil’

Evrensel’den İsmail Afacan, ‘Red’ Belgeselinin Yönetmeni Kadir Akın’la belgesel üzerinden Paramazların mücadelesini ve güncelliğini konuştu. “Paramazların idamları bize sosyalist hareketin deneysiz ve hafızasız bırakıldığını gösteriyor” diyen Akın, Paramaz ve arkadaşlarını görmezden gelmenin enternasyonalist bir tutum olmadığını söylüyor.

İsmail Afacan: Paramazları anlatan bir belgesel çektiniz. Belgesel çekme fikri nasıl ortaya çıktı?

Kadir Akın: Unutulmuş, ya da yok sayılmış bu konuyu incelemeye ve üzerinde çalışmaya başladığımda ilk aklıma gelen “Ben bunu belgesel yapmalıyım” oldu.…

Rosa Luxemburg: Sosyal Demokrasi ve Türkiye’de Ulusal Savaşımlar

I. Türkiye’de Durum

Parti basınında, hepimiz Türkiye’deki olayları özellikle de Rus tarafının saltdiplomasi entrikalarıyla örülmüş bir oyunun saf bir ürünü olarak sunma girişimlerine sık sık rastlarız [A] Hatta zaman zaman basında Türkiye’deki zulmün aslında yalan olduğunu, Başıbozukların dini bütün Hıristiyanlardan oluştuğunu ve Ermeni isyanlarının Rus rublesine satılmış ajanların işi olduğunu iddia eden sözler bile duyuyoruz.…

Tanıl Bora: Rosa

Dün, Rosa Luxemburg’un öldürülmesinin 100. yılıydı. Yoldaşı Karl Liebknecht’le birlikte, Berlin’deki sosyalist devrimci kalkışmayı bastırmak üzere örgütlenen milliyetçi paramiliterler tarafından öldürülmüşlerdi. Sosyal demokrat hükümetin, en hafif tabiriyle, bilgisi dahilinde.

Rosa Luxemburg, hiç şüphesiz sosyalizmin dünya çapında en gözde kurban, şehit figürlerinden biri. Reel sosyalist sistemin çöküşünden sonra, 1990’lardan itibaren, bir nostaljizmin ve devrimci-romantik poplaştırmanın kurbanı da olduğu kesin.…

Zlatko F.: Osmanlı Döneminde Bulgar Ve Ermeni Hareketlerinde Anarşizm Etkisi

Balkan halklarının, devletlerin (imparatorlukların) katliamlarına ve sömürü aygıtlarına karşı kendi koşullarında geliştirdiği mücadele yöntemlerini değerlendirirken yine aynı dönemde etkileşimde olduğu diğer coğrafyalardaki hareketlilikleri de göz önünde bulundurmak gerekir. Özellikle Bakunin’in halkların özgürlük mücadelesi fikirlerinin ve Slavlara Çağrı metninin Bulgarcaya çevrilmesi ile Slav halklarında, yönetimi altında bulundukları imparatorluklara karşı bir hareketlenme başlamıştır.…

Garo Sasuni: 1930 Ararat İsyanı

Kürt bağımsızlık hareketi ve Ermeni-Kürt ilişkileri tarihinin en önemli sayfası 1930 yılı Haziranının başında patlak veren son Büyük Ararat İsyanıdır.

Dört yıllık Kürt bağımsızlık hareketini inceleyip, olayları tartar ve bir eleştiri ile onun değerini ölçersek, görürüz ki “Ararat” isyanmın bütün Kürdistan’ı kapsamamış ve büyük Kürt kitlelerini kendisiyle sürüklememiş olmasına rağmen, açık siyasi kavramı, düzenli örgütü, askeri disiplini ve direnişi ve de bilinçli Ermeni-Kürt dostluğu ile birinci derecede öneme sahip bir Kürt hareketidir.…

Taner Akçam: Sarıkamış’ta savaşan Ermeni askerler ve esaret mektupları

1922 yılında Paris’te Ermenice bir kitap yayımlanır; kitabın adı Acı Çekenlerin Sesi (Tsayn Darabelots), yazarı B. Donabedian’dır. Aslında Donabedian’ın kitaba yazdığı önsözde söylediği gibi, kitabın tek bir yazarı yoktur. Yüzlerce farklı kişi tarafından yazılmış mektupların biraraya toplanmasından oluşmuştur. Mektupların hemen hepsi, soykırımdan kurtulmuş veya kurtulup kurtulamadıkları henüz daha belli olmayan Ermeniler tarafından 1916-1919 yılları arasında yazılmıştır.…

Tarihçi Kieser: Modern Türkiye’nin eş kurucusu Talat Paşa

Modern Türkiye’nin doğuşu ve erken dönem Cumhuriyet tarihi üzerine esasında yerli ve yabancı birçok çalışma, araştırma, tez ve kitap yayımlandı. Bu anlamda ciddi bir külliyattan bahsetmek mümkün.

Ancak bu literatürdeki önemli boşluklardan bir tanesi yıkılışından hemen önce hem Osmanlı İmparatorluğu’nun kaderini tayin etmiş hem de yeni kurulan Türk ulus devletinin temellerini atmış İttihat ve Terakki liderlerinin biyografilerinin olmaması.…

Sait Çetinoğlu: Devşirmeler ve Devletsizler: Kürd Halkının, Tarihsel Açmazından Kurtulmasında Uzun  Bir öneriler Demeti

Korkudan kendini korumak en esaslı savunmadır. Korku; insanı savunmasız, utanmaz, tutumsuz hallere sokar. İnsanının ruhunu çürütür ve köle durumuna düşürür. İnsanı umutsuz bırakır ve bitirir. Sonra insanlığa karşı her türlü kurnazlığı, kötülüğü yapmaya  alıştırır, hileli yaşamı prensip edinen bir hale sokar.

Ahmet Önal

Sait ÇetinoğluSiyasi köken olarak, cesaretin, ısrarın ve direniş fikrinin ana eksen olduğu, siyasi savunmasında Ermeni Soykırımından söz edip, mahkum eden ender radikal bir siyasi organizasyondan (Kawa)  gelen yazar ve yayıncı Ahmet Önal’ın Devşirmeler ve Devletsizler[i] başlıklı çalışması, Kürd-Ermeni, Türk –Ermeni ilişkileri ve Kürd tarihi üzerine ısrarlı yayın yapan ender Kürd yazar ve yayıncısı olarak Kürdlerin özgürlüğü konusundaki tarihsel sürekliliğin arka fonunda, günümüz sorunlarının incelendiği, yıllar içinde yazılmış ancak birbirine eklemli ve tekrara düşmeden, birbirini tamamlayan makalelerinin bir araya getirildiği bu çalışma, anahtar kavramları ile sorunun kaynağının belirlenmesi yanında çözümün anahtarlarını da belirlemiştir.…

Sait Çetinoğlu: Turan’a Aralanan Kapı (!): Bakü’nun  Fethi 16 Eylül 1918

Sait Çetinoğlu100 yıl önce bugün Bakü Osmanlı ordularınca  işgal edildi. 100. Yıl nedeniyle fatihlere ilişkin yazılar  yayınlanmakta ve günün mana ve önemine dair toplantılar yapılmaktadır. Hatta Erdoğan’ın Azerbaycan ziyaretinin de bu günlere denk getirilmesinin de ayrı bir önem taşıdığının altını çizmek gerekir.

Bakü,  Enver Paşa’nın kardeşi Nuri (Killiğil) Paşa’nın komuta ettiği Kafkas İslam Ordusu tarafından muhasara edilmiş ancak şehre saldırılasrında bir sonuç elde edemeştirtir.…

Nick Brauns: 150 yıllık Türk-Alman silah kardeşliği

Prusya subayı Helmuth von Moltke, 1836’da Türkiye’deki Osmanlı ordusuna eğitimci olarak üç yıllığına atandı. Moltke, Türkiye’deki şartlar ve olaylar üzerine yazdığı mektuplarında Kürt ayaklanmalarına karşı savaşta da yer aldığını belirtmişti. Moltke, gelecekte Türk yönetiminin istikrarında Almanya’nın rolünü kehanet edercesine şu sözlerle ifade edecekti: “Osmanlı gücünü engellemek, uzun zamandır Batı ordularının görevi olmuştur.”…