Ermenistan’da okutulan ders kitaplarında 1915 konusu nasıl ele alınmaktadır? 11’inci sınıf ders kitabından yapacağım alıntılarla konuyu açıklamaya çalışacağım. Alıntıların arasına, anlamayı kolaylaştırmak amacıyla köşeli parantezlerle kısa açıklamaları koydum.
Kitabın adı: Hayots Patmutyun 11 (Ermeni Tarihi 11)
Yazarları: Aşot Melkonyan, Aram Simonyan, Aram Nazaryan, Pavel Çobanyan, Vlatimir Barkhutaryan, Edik Gevorkyan, Karen Khacatıryan (Zangak, Yerevan 2010).…
Ermeni ders kitaplarında 1915 hakkında neler yazıyor ve kitaplardaki Türk imajı nedir?
Özellikle 11’inci sınıf tarih kitabından yapacağım uzun alıntılarla konuya sınırlı da olsa bir açıklık getirmeye çalışacağım. Fakat bundan önce, dün sözünü ettiğim bir hususa değinmek istiyorum. Bu da meşhur “her iki taraf” meselesi…
Her çatışmanın iki tarafı vardır ve çatışma konusunda fikir edinmek için her iki tarafa da bakmak ve her iki tarafın da fikrini almak gerekir, denir.…
Milli Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları’nda Ermeniler hakkında yazılanları aktardığımda birçok insan, “peki Ermenistan’da ders kitaplarında durum ne”, biçiminde sorular sordu. Gerçekten de acaba Ermeni ders kitaplarında 1915 nasıl anlatılıyor ve bu bağlamda nasıl bir Türk imajı çiziliyordu?
Ben de merak ettim ve Ermenistan’dan bir kaç dosttan rica ettim ve sağ olsunlar konunun ele alındığını söyledikleri 8 ve 11’inci sınıf ders kitaplarından ilgili sayfaları yolladılar.…
Tarihçi Murat Bardakçı, HDP Milletvekili Sebahat Tuncel’in Meclis’e sunduğu yakın tarihin utanç sayfalarıyla yüzleşme ve devlet adına özür dilemeye dair kanun teklifini değerlendirmiş. Bir dizi karşı argüman geliştirirken, özürlerin suç mahalli olan sembol mekanlarda dile getirilmesi isteğini de saçma bulmuş.
Tuncel’in çıkış noktası, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın henüz Başbakan iken rakibi CHP’ye karşı kullanma anlayışıyla 1937-38 Dersim soykırımını hiç değilse katliam olarak niteledikten sonra «Gerekiyorsa ve öyle bir literatür varsa» lakayıtlığı içinde sözümona «devlet adına özür» beyan etmesiydi.…
Osmanlı İmparatorluğu’nda 20. yüzyılın başında Edirne’den Eskişehir’e, Adapazarı’na, Bursa’ya, Merzifon’a, Amasya’ya, Ankara’dan Adana’ya, Antakya’ya, Gaziantep’e, tüm Trakya ve Anadolu’daki Ermeniler, kent, mahalle ve köy olmak üzere, 2 bin 925 yerleşim yerinde yaşıyordu. Ermeni nüfus, kayıtlara 6 Ermeni vilayeti (Vilayat-i Sitte) olarak geçen Erzurum, Van, Mamüretü’l Aziz, Diyarbekir, Sivas ve Bitlis’te yoğunlaşmıştı.…
Kendi vatandaşlarını ölüme gönderen devlet, bir yandan onları yalnızca “tehcir” ettiğini iddia ederken, aynı zamanda onların “ölmüş kabul edilmesi gerektiğini, varislerinin bile kalmadığını” gerekçe göstererek, varislerinin parasal haklarına el koymak istiyordu.
Gazetelerde, TV kanallarında, 21-22 Ağustos tarihlerinde yayımlanan haberlerden, ABD’de California Temyiz Mahkemesi’nin, 1915-1916 yıllarında kitleler halinde can veren hayat sigortası poliçesi sahibi Ermenilerin varislerine, sigorta şirketlerine tazminat açma hakkını tanıyan yasayı iptal ettiğini öğrendik.…
İzleyen metin Danimarkalı misyoner kuruluşu Kadın Misyoner Çalışanlar (Kvindelige Missions Arbejdere; KMA) (2) arşivinde Danimarka dilinde bulunan Uygulama Defterindeki elyazması kayıtlardır. Tatbik Defteri hepsi I. Dünya Savaşı ve Ermeni Soykırımı esnasında veya hemen sonra, Danimarkalı KMA’nın Anadolu-Osmanlı İmparatorluğunda Mezre’deki (Mamüret-ül Aziz, Elâzığ) misyoneri Karen Marie Petersen’in yazıya döktüğü, olaylardan sağ kurtulan diğer kimi itirafların kayıtlarını içermektedir; elyazması örneğin imzalı mektuplar ve kartpostallarla bir bütünlüğe kavuşmaktadır.…
Anadolu halklarını katliamlardan geçiren kimi şahsiyetlerden sıkça sözedilir ancak katliamcılığıyla herkesi geride bırakan Dr. Reşid fazla bilinmez. 1915 katliamlarını gerçekleştiren İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin Kürdistan’daki baş aktörlerinden Diyarbakır valisi Dr. Mehmet Reşid üzerinde önemle durmak gerekiyor.
“Yarı yolda feci bir görüntüyle karşılaştık. Öldürülenlerin cesetleri, yolun her iki yanını adeta doldurmuştu. Bir kadın cesedinin uzun saçlarıyla yarı yarıya örtüldüğünü fark ettik; burada yüzleri kan içinde olan, kurumuş kanın narin bedenlerini kızıla boyadığı kadınlar gördük.…
Müslümanlaş(tırıl)mış Ermeniler Konferansı’nın konuşmacılarından biri de Anna Aleksanyan’dı. Ermeni Soykırım Müzesi’nde uzman olarak görev yapan Aleksanyan, ‘Experiences of Armenian Women from the Years of Genocide’ (Ermeni Kadınlarının Soykırım Yıllarındaki Tecrübeleri) başlıklı doktora tezi üzerinde çalışıyor. Aleksanyan, ‘Ruben Heryan: Liberator of Armenian Women and Children from Muslim Families after the Armenian Genocide’ (Ruben Heryan: Soykırımdan sonra Ermeni Kadınların ve çocukların Müslüman ailelerden Kurtaran Adam) başlıklı sunumunda soykırımdan sonra ömrünü yetim çocuklar ve esir alınan Ermeni kadınları kurtarmaya adayan Ruben Haryan’ın hikâyesini anlattı.…
19 Ocak 2007’de, Hrant Dink, İstanbul’da, yöneticisi olduğu Agos gazetesinin önünde katledilmiştir. Bu cinayet, 1915 Ermeni Soykırımı ile yakından ilgilidir. Ermeni Soykırımının devamı olarak algılanabilir.
Aslında bu süreci daha geniş bir çerçevede değerlendirmek gerekir. Yakındoğu bu bakımdan önemli bir kavramdır. Yakındoğu kavramının irdelenmesi sürece açıklık getirecektir.
Yakındoğu, Bizans’tan beri kullanılan bir kavramdır.…
