Temel Demirer: SOYKIRIMIN ANITI VE AĞITI: GOMİDAS / KOMİTAS / SOGHOMON SOGHOMONİAN

“Mea mihi conscientia pluris
est quam omnium sermo.”[1]

Yıllar boyunca, ne geçen zamanın ne de Anadolu toprağının örtebildiği katliam izleriyle dolu yollarda yürür ve kendi ölümünü beklerken, “Eğer kurtulursam gördüklerimi yazacağım. Halkımın yaşadıklarını herkes bilsin” diye düşünüyordu Rahip Krikor Balakyan. “Hatta tüm bunları gelecek kuşaklara aktarmak için yaşamalıyım. Hayatta kalmak için elimden her ne geliyorsa yapmalıyım.”…

Bir soykırım, üç kardeş, üç ulus

2. Axtamara Wan Film Günleri kapsamında Dersim Soykırımı’ndan kurtulan Dersim’in kayıp kızı Emoş Gülver’in hikayesini anlatan “Hay Way Zaman” belgeseli gösterildi. Nuda Kültür ve Sanat Merkezi’ndeki gösterime yoğun bir ilgi vardı. Gösterim sonrası konuştuğumuz Gündoğan, bugün Kürdistan’da halka büyük acılar yaşatan zihniyetin köklerinin Dersim 38 Soykırımı’nı yapan zihniyette aranması gerektiğinin altını çizdi.…

Akın Atauz: Soykırım, Ankara ve Geçen 100 Yıl…

Soykırım Ankara bakmından ne anlam tadıyor? Nasıl yaşandı tehcir ve sonrası? Ankara bir daha 1915 öncesindeki gibi bir kent olabildi mi? Daha doğrusu, çok ayrıksı bir serüveni olan Ankara’yı bir tarafa ayırsak bile, hiçbir Anadolu kenti, bugün adlarını bildiğimiz bütün kentler ve kasabalar, hatta kırlar, bir daha 1915 öncesinde olduğu gibi olabildi mi?…

Ayhan Işık: Osmanlı İmparatorluğu’nun Şark Siyaseti ve 1915 Ermeni Soykırımın Yaratan Süreçler

Ermeni soykırımı gerçekleşeli bir asır oldu. Ermenistan’daki soykırım anıtını ziyaret ettiğinizde yürüyüş yolundaki duvarda Osmanlıda soykırımın gerçekleştiği -İstanbul’dan Diyarbakır’a- dönemin vilayet ve kazalarının isimleri yazılı. Bu kadar geniş coğrafyada aynı tarihlerde başlatılıp aynı tarihlerde, Ermeniler ‘tehlike’ olmaktan çıkınca, sonlandırılan bu büyük katliamla yüzleşilmediğinden etkileri ve sonuçları hala çok canlı olarak duruyor.…

Fırat Aydınkaya: Soykırıma 13 yıl kala Kürdistan Gazetesi (1898-1902)

Kürdistan gazetesi 1794 yılında neşredilen ilk Ermeni gazetesinden tam yüz dört yıl sonra 1898 yılında yayın hayatına başladı. Hindistan’da neşredilen ilk Ermeni gazetesi “Aztarar’la” kader ortaklığı halinde ilk Kürt gazetesinin de ülkesinin dışında çıkmak zorunda kalması tarihin bir cilvesi. Gazete, müstakil bir yayın politikası izlese de makro politik alanlarda bilhassa da imparatorluğun kurtarılması frekansında Osmanlı milliyetçiliği geleneğine bağlıydı.…

Ohannes Kılıçdağı: Telgraflar ne söylüyor?

Arşiv meselesi, Ermeni Soykırımı tartışmalarının merkezinde olageldi. Bunun en büyük sebebi, soykırımın soykırım olarak ispatının ancak arşivlerden çıkacak bir belgeyle mümkün olacağı fikriydi – yoksa inancı mı demeliyim? Böyle bir belge olmadığı sürece soykırım da yoktu. Çoğu kimse, faillerin elinden çıkmış ve belki de “Biz aşağıda imzası olanlar” diye başlayan, niyeti ve planı açıkça belli eden bir veya birkaç belge olması gerektiğine inandı.…

İsmet Konak: 1915

Nasıl ki Nazilere destek verdikleri ve Sovyet yönetimine karşı Alman ordusuyla birlikte savaştıkları gerekçesiyle sürgün edilen Tatarların acısına ortak oluyorsanız Ermeni halkına karşı da aynı empatiyle yaklaşmak zorundasınız

Korkuya dayalı egemen paradigmanın üç siyasi aygıtı, hep bir ağızdan Avrupa Parlamentosu’nun Ermeni Soykırımı karar tasarısına karşı höykürdüler. İnsan hakları, evrensel hukuk ve tarihsel dayanak (güya alınan karar bu ilkelere dayanmıyormuş) teraneleriyle Ermeni halkının yüzyıllık acısını örtmeye çalışıyorlar.…

Yetvart Danzikyan: Krikor Zohrab 102 yıl öncesinden sesleniyor

Tüm şu dönemde içinde yaşadığımız mesele, yani sadece son bir haftayı alsak bile Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çok açık ki HDP’nin dışarıda bırakılmasını kastederek 550 yerli ve milli vekil talep etmesi, Başbakan’ın kürsülere çıkıp açıkça HDP’nin baraj altında bırakılmasını istemesi, özyönetim tartışmaları, çözüm sürecinin –Erdoğan’ın tabiriyle- buzdolabına kaldırılması ve anlaşıldığı kadarıyla ancak halk (burada belli ki kastedilen dindar Kürtler oluyor) AKP’ye tek parti iktidarını geri verirse yeniden uygulamaya konacak olması, yani devletin Kürtlere bir nevi şantaj yapması, Cizre’de yaşanan abluka, Cizre’ye seçilmiş vekillerin ve seçilmiş bakanların girememesi, uzatmayayım bunların hepsi,  esasında Kürt reformu daha doğrusu bu reformun uygulanmaması ile ilgili meseleler.…

Taner Akçam: Soykırım, Ermeni reform meselesine verilen nihai cevaptır

Öncelikle Uluslararası Hrant Dink Vakfına bu özel ve anlamlı davet için çok teşekkür ederim. Bilindiği gibi, içinde bulunduğumuz yıl, Ermeni Soykırımın 100’üncü yılı. Ve benden bunun anlamı üzerine bir şeyler söylemem istendi.

Soykırım bir insanlık suçu; 1948 yılında bir sözleşme ile kabul edildi. Bugün Türkiye’de en çok tartışılan konuların başında 1915’in soykırım olarak adlandırılıp adlandırılamayacağı gelir.…

Ragıp Zarakolu: Yıkıntılar arasında Kiğı…

“De Get Bayburt De Get Bayburt De Get Sende Nem Kaldı.
Hasan Kalasında Aman, Caketim, Kömleğim, Şalvarım, Konduram Kaldı.”

Kiğı, Bingöl vilayetinin bir ilçesi. Son seçimlerde AKP Bingöl’den iki milletvekili, HDP ise bir milletvekili çıkardı. Kiğı’da HDP oyların yüzde 49,2’sini aldı. Seçmen sayısı ise, 3755. Evet yanlış duymadınız üç bin yedi yüz elli beş.…