Türkiye’de feminist tarih yazımının Türk milliyetçiliğinin etkisi ile yapıldığından, Feminist tarih yazımında, Osmanlı’da kadın hakları konusunda büyük mücadelesi olan isimler görmezden gelindiğinden geçen yazıda bahsetmiş, Cumhuriyet dönemindeki ilk dalga feminizm, Osmanlı’daki kadın hareketini görmezden geldiğini anlatmıştım. Osmanlı kadınlarının farklı alanlardaki özgürleşme mücadelesi ve Ermeni feminist kadınlarının bu mücadeledeki rolünü anlatan “Bir Adalet Feryadı- Osmanlı’dan Türkiye’ye Beş Ermeni Feminist Yazar” kitabı Ermeni feministler hakkında titizlikle yapılmış ve alanında ilk ve tek çalışma.…
Kategori: Tarih
Bahar Akpınar: Ortaçağ’da antisemitizm
Günden güne arttığı hepimizin malumu olan antisemitizm, dinler tarihinin neredeyse tümüne yayılan, çağlar boyunca devam eden ve salt bu kavram üzerinden bir tarih okuması yapmaya imkân verecek kadar derin ve katmanlı bir konu. Ortaçağ antisemitizmi Nazi dönemine uzanan yapısıyla detaylı bir okuma yapılmasını gerekli kılıyor.
1. yüzyılda Hristiyanlığın ortaya çıkışıyla ayrı ayrı yaşamaya başlayan Hristiyan ve Yahudi toplulukları arasındaki ilk gerilimler 2.…
Sait Çetinoğlu: Armin T. Wegner’in yazılarında 1. Büyük Savaş
Birinci Savaşta sıhhiye askeri olarak Osmanlı topraklarında bulunan 4. Ordu Kumandanı Cemal Paşa’nın; “Bağdat Demiryolu İnşaatı Şirketi mühendisleri yada diğer görevlilerinin Ermeni kafileleriyle ilgili olarak çektikleri tüm fotoğraflar, negatifleriyle birlikte 48 saat içinde Halep’teki Bağdat Demiryolu Askeri Komiserliği’ne teslim edilecektir. Bu emre herhangi bir şekilde itaat etmeyenler Divanıharp tarafından cezalandırılacaktır.” Emrine rağmen tehcir adı altında düzenlenen Ermeni kafilelerinin ölüm yürüyüşlerinin fotoğrafları çekerek insanlık tarihinin yüzkarası sahnelerin gün ışığına çıkmasını sağlayan ve çektiği fotoğraflarla Ermeni Soykırımının belgelenmesinde önemli rol üstelenen Armin T.…
Suavi Aydın: Çanakkale Savaşları
Çanakkale neden önemlidir? Çanakkale muharebeleri, Türkiye’nin ideolojik ve siyasal kuruluşunda çok önemli rol oynayan 1915 yılının üç büyük olayından biridir. Diğerleri tahmin edilebileceği gibi Ermeni Tehciri ve Sarıkamış Faciası’dır. 1915’i anlamak, bugünkü Türkiye’nin ideolojik ve siyasal kuruluşunu, rejim içindeki askeri vesayeti de anlamak yolunda önemli bir merhale kaydetmek demektir. Toplumsal hafıza 1915 ile yüzleşmedikçe ve resmi 1915 anlatısının unsurları bir tür yapıbozuma uğratılmadıkça, Türkiye toplumunun siyaseten olgunlaşması gecikecek ve mevcut statükonun Türkiye’yi her açıdan kilitleyen unsurlarının toplum üzerindeki hegemonyası devam edecektir.…
Alin Ozinian: Antik kent Ani’yi tanıyor muyuz?
Geçen haftalarda, CHP eski Milletvekili Barış Yarkadaş, Turizm Bakanı Mehmet Ersoy’un eşi Pervin Ersoy’un Van’da yaşanan çığ faciası sırasında tarihi Ani şehri harabelerinin Ana katedralinde “İstanbul İstanbul olalı” şarkısını seslendirerek arkadaşları ile eğlendiği görüntüleri sosyal medyada paylaştı. Büyük tartışmalara sebep veren görüntülerden sonra, Ersoy’un avukatları “meslek etiğine aykırı” bir açıklama diyerek, Yarkadaş hakkında suç duyurusunda bulundular.…
Foti Benlisoy: Şimal Yıldızı: Kore Savaşı “Vatan Müdafaası” Olunca…
Modern Türkiye tarihinin en büyük suçlarından biridir Kore Savaşı. Yarımadaya gönderilen askerler egemenlerin dış politika tercihleri için kurbanlık koyun misali savaşın ortasına atılmışlar, bir katliamın parçası kılınmışlardır.
Pazar akşamları televizyon karşısında pineklemek bazen kaçınılmaz oluyor. 2 Ocak Pazar akşamı televizyon kanalları arasında volta atarken NTV’de yayımlanan Şimal Yıldızı Son Kore Gazileri adlı belgesele takıldı gözüm.…
Arsen Avagyan: Deyr-i Zor Mutasarrıfı Salih Zeki ve Ermeni Soykırımı
Salih Zeki’nin zorbaca uygulamaları ilk kez Alaşehir’deki Rum nüfusunun zorla sürgününü ve göç ettirilmesini örgütleme sürecinde ortaya çıktı. Henüz resmen bu adı taşımasa da Balkan Savaşları sırasında kesin olarak biçimlenmiş Teşkilât-ı Mahsusa’nın 1913-1914 yıllarında Ege Denizi kıyı bölgelerindeki Rumları zorla tehcir ve sürgün etmesindeSalih Zeki’nin aktif rol oynadığı bellidir[1].
Anlaşıldığı kadarıyla 1910’lardan – itibaren Salih Zeki Ermeni siyasî partilerinin mensupları ile bazı temaslar kurmuş, çünkü Hınçak ve Taşnaksutyun gibi Ermeni partilerin önde gelen şahsiyetlerini ve Osmanlı Meclis-i Mebusanı’ndaki Ermeni mebusları tanıdığını ve hatta onlar ile uzun uzun konuşmalar yapmış olduğunu Salih Zeki kendisi dile getiriyormuş.…
Ragıp Zarakolu: İttihatçı Bolşevik Salih Zeki
1917 Devrimi fırtınası çokları gibi Salih Zeki’yi de sarmalına aldı. Ama Deir ez Zor sabıkası hep peşinden geldi.
Solun tarihi ve soykırım tarihi araştırmalarında ortak çalışmaların önemi çok büyük. Bu ortak çalışmanın en başarılı örneklerinden biri Taner Akçam ve Vahakn N. Dadrian’ın “İttihat ve Terakki’nin Yargılanması/Divanı Harbi Örfi Zabıtları” çalışmasıdır. (Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2008)
Ve 90’lı yılların başlarında Dadrian ve Akçam’ın tarihçi olarak birlikte çalışmaya başlamaları, aynı zamanda gerçek “Ermeni/Türk” diyaloğunun başlamasını sağlamıştır.…
Talat Ulusoy: Bir Çuvaldız: ONBEŞLER ve “KURTULUŞ”UN GÖLGESİ
Mustafa Suphi ve yoldaşlarının 28-29 Ocak 1920 gecesi Karadeniz’de boğularak öldürülmelerinin üzerinden yüz yıl geçti. Bu vahşet fiilinin faili ayan-beyan idi, lâkin “kuruculuk” süreci de dahil, her “devletli” vahşeti bugüne kadar hep ” faili meçhul” sayfasına yazıldı.
Oysa “Onbeşler”in faili meçhul falan değil!
M. Suphi ve yoldaşları daha Trabzon yollarında iken Büyük Millet Meclisi’nde yapılan gizli görüşmeler var (Bkz.…
Masis Kürkçügil: Hayatın Kıyısından Tarihe Sıçrayanların Hikâyesi
Meline Manuşyan’ın büyük bir sadelik, coşku, aşk ve sadakatle donanmış, Misak Manuşyan’ın hayatı hakkında temel kaynak olan “Manuşyan” kitabı türkçede yayımlanırken, herhangi bir yıldönümü, anma, tartışma yokken Fransa’da iki kitap bir çizgi roman daha yayımlandı. Bunlara ilaveten Robert Guédigian’ın “L’Armée de Crime” (Caniler Ordusu) filmi Eylül 2009’da gösterime girdi.
Uzun süre Manuşyan’ın kurşuna dizilmeden önce Meline’ye gönderdiği mektuptan esinlenmiş Aragon’un şiiri ve Leo Ferre’nin sesiyle belleklerde yer etmiş olan efsane, biraz daha ete kemiğe bürünüyor.…